Prof. Dr. Ahmet Kiliç diyar kir ku ji ber germbûna kûrewî li Baxçeyên Hewselê di populasyona çukan de zêde bûn çêkiriye û got: “Hewsel wê ji bo çukan bibe stargeh. Ji bo vê yekê divê em wê xwezayê biparêzin.”
Li dijî rapora “Hewcehî bi ÇED’ê nîne” ya ji bo Kana Mermerê ya li Geliyê Zîlan a Erdîş a Wanê doz hatibû vekirin. Dadgehê xwest xebat bên sekinandin û biryara betalkirinê da.
Serokê ÇEV-DER’a Wanê Alî Kalçik da zanîn ku ji Tesîsa Parzînê ya Ava Bermayî ya Biyolojîk a Navendî ya Wanê ku li dijî qirêjiyê hatiye avakirin, di her saniyeyekê de hezar û 800 lître ava kanalîzasyonê berdidin Gola Wanê.
Li Botanê Kaniya Nerdûşê ya ku 3 sal in ji ber kanên komirê reş diherike li herêmê cotkarî nehiştiye û rejeya avê her ku diçe kêm dibe. Hawirdor, tendûristvan û siyasetmedarên herêmê ji bo çem ev hişyarî kirin: "Heke neyê sekinandin dê rêjeya çavkaniya avê kêm bibe û şêniyên herêmê dê bi nexweşiyên mezin re rû bi rû bimînin."
Birîna daran a li gundê Hesena yê li quntarên çiyayê Cûdiyê ku par dest pê kiribû, didome.
Li Çiyayê Gabarê cerdevan li qada ku tê gotin petrol lê heye, daran dibirin.
Parêzer Îsmaîl Hakki Atal bi lêv kir ku piştî hilbijartinê ji bo kana komirê ya tê xwestin li Daristana Akbelenê were vekirin zext zêde bûne û diyar kir ku dê giliyê dozgerên ku xebitîna li dijî rêziknameyê ya şîrketê dengê xwe nakin, bikin.
Ciwanên ekolojîst destnîşan kirin ku krîza ekolojîk êdî ji senaryoyekê wêdetir bûye rastiyeke jiyanê û li dijî talankirinê îşaret bi têkoşînê kirin.
Parêzer Bariş Yildirim diyar kir ku rapora “Hewcehî bi ÇED’ê nîne” ya ji bo kana madenê ya ku tê xwestin li Çiyayê Munzurê were vekirin li dijî rêziknameyê ye û wiha got: “Di projeyê de menfeata cemaweriyê esas nehatiye girtin.”
Bi fermana waliyê Şirnexê li herêmê dar tên birîn û walî bi îdiaya “dê darên fistiqan li şûna wan bên çandin” hewl dide vê talanê rewa bike. Xelkê herêmê jî bertek nîşan da û wiha got: “Ma dema darên me hatin birîn û bêdar man dê çi ji fistiqan bikin? Bila walî vê talanê bide sekinandin.”
Tê payîn ku li Semsûr, Dîlok, Riha, Xarpêt, Meletî û Dêrsimê dê baraneke zêde bibare.
Li warê Derwêşê Evdî xwezaya ku bi biharê şiyar dibe mirovî li xwe heyran dihêle. Şengala ku bi deştên xwe, çiyayên xwe, ava xwe û xwezaya xwe hemû balê dikişîne ser xwe li gel hatine biharê xemilî.
Çiyayê Artosê ku ji payîzê ve bi berfê xemilîbû, li bi destpêka biharê re xemla xwe da Gola Wanê û dîmenek xweş radixe ber çavan.
Endama Platforma Ekolojiyê ya Hatayê Fernûr Bahçecî diyar kir ku rêziknameya asbestê hatiye paşguhkirin û 18 jê fermî bi giştî li 22 qadên çandinî, jiyan û qadên zindiyên endemîk kavil tên xalîkirin.