İSTANBUL - Barış ve Demokratik Toplum Süreci'nin ruhuna aykırı uygulamaları eleştiren yönetmen Emin Alper, "Kürt hareketine 'Silahları bırakınız' deniyorsa, siyaset kanallarının açılmasına dair bir söz verilmesi beklentisi var toplumda" dedi. 

 

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın "Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı'nın ardından Kürt sorununun çözümüne dair başlatılan sürecini değerlendiren yönetmen Emin Alper, Kürt sorunun çözümüne dair siyaset kanallarının açılmasının gerektiğini söyledi. "Bu ülkede her şeyden önce akan kanın durmasını başlı başına çok önemli olduğunu düşünüyorum" diyen Alper, sadece bir aydın olarak değil, bir demokrat olarak da bu sürecin desteklenmesi gerektiğini düşündüğünü ifade etti. Pek çok insanda olduğu gibi kedilerinde de sürecin nasıl ilerleyeceğine dair soru işaretleri olduğunu dile getiren Alper, "Bu sürece dair en büyük beklentimiz, her şeyden önce siyaset kanallarının açılmasıdır. Malum, özellikle Kürt hareketine 'Silahları bırakınız' deniyorsa, bunun karşısında muhakkak siyaset kanallarının açılmasına dair bir söz verilmesi beklentisi var toplumda" dedi. 

 

'BARIŞ SÜRECİNİN RUHUNA AYKIRI UYGULAMALAR VAR'

 

Türkiye'de zaman zaman sanatçılarda anti demokratik uygulamalara maruz kaldığını dile getiren Alper, sürecinin olumlu geçmesi halinde kültür ve sanat alanında yeni bir söz söyleme imkânın yaratılabileceğini söyledi. Alper, "Barış sürecinin olumlu sonuçlanması sanata doğrudan etkisi var. Şöyle ki özellikle kültür ve sanat alanında yaşayanlar söz söyleme hakkının ve bu alanın genişlemesine ektisi olacaktır. Ama şu an var olan anti demokratik uygulamalar barış süreciyle tabana zıt bir görüntü sergiliyor. Zaten az önce bahsettiğim şüpheler de ondan kaynaklanıyor. Özellikle geçtiğimiz haftalarda sanatçılara yönelik baskılar iyice arttı. Sanatçıların yazdıkları şarkı sözlerine ve sahne performanslarına yönelik birtakım soruşturmalar açıldı. Dolayısıyla özellikle kültür alanında faaliyet gösteren insanlara karşı baskıların artması nedeniyle sanat ve kültür cephesinde iktidar kanadına yönelik yoğun bir güvensizlik var" diye konuştu. 

 

 'BARIŞ SÜRECİ TEMELDE SOSYOLOJİK MESELEDİR'

 

Barış sürecinin inşa edilmesinin sosyolojik bir mesele olduğunu söyleyen Alper, "Bu sorunun doğrudan tezahürü olan siyasal alanda çözülmesi gereken bir mesele olsa da sanatçılar özellikle toplumlar ve halklar arasındaki kaynaşmayı, barışı ve güveni artırmak amacıyla pek çok şey yapabilirler. Bunları filmlerinde, hikâyelerinde konu edebilirler. Barışa dair umut dolu hikâyeler, filmler yapabilirler. Tam aksine halklar arasındaki köprüleri atan, militarist, düşmanca, etnik düşmanlığı körükleyen hikâyeler ve filmler yerine barış, kardeşliği öven işler yapabilirler" diye konuştu. 

 

'AİHM KARARLARI BİLE UYGULANMIYOR'

 

Sürece dair güvensizliklerin, Türkiye'deki yürütme pratiğinin yasaların çok gerisinde olduğunu dile getiren Alper, "Anayasa Mahkemesi kararları uygulanılmıyor, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları uygulanılmıyor. Anayasa Mahkemesi üyeleri bizzat var olan iktidar tarafından seçilmiş olmasına rağmen onun kararları açıkça görmezden geliniyor. Dolayısıyla anayasanın uygulanmadığı bir siyasal ortam var. Böyle bir ortamda bir takım yasal düzenlemelerden bahsetmek bana açıkçası biraz manasız geliyor. Her şeyden önce var olan yasalara ve var olan anayasaya uyulması gerekiyor. Bu konuda nihai garantinin sağlanabilmesinin tek koşulu da tabii ki yasama bağımsızlığının sağlanmasıdır" şeklinde konuştu. 

 

'RTÜK'ÜN ÇOK AĞIR CEZALARI VAR'

 

Sansürcü zihniyetin sinema ve televizyon sektöründen silinmesi gerekirken bu zihniyetin Türkiye'ye hakim olduğunu söyleyen Alper, "Televizyon dizilerinde artık neredeyse hareket alanı yok. En ufak bir soru işareti, hem 'müstehcenlik' tırnak içinde anlamında hem siyaset anlamında çok ciddi yaptırımlarla karşılaşıyor. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun  (RTÜK) çok ağır cezaları var. Başka alanlarda da bunun az önce saydığım örneklerle gördüğümüz gibi tezahürleri var. Sanatçılar bugün Türkiye tarihinde yaptıkları eserler için sadece sansür değil, gözaltı tehlikesiyle karşı karşıyalar. Dolayısıyla önce bu yasakçı politikaların ortadan kalkması gerekiyor. Ancak üretimin demokratikleştirilmesi için yapılabilecek en önemli şey kaynakların adil dağıtılması gerekiyor. Bizim sektörümüzün en temel iki sorunu bu olduğunu söyleyebilirim" diye belirtti. 

 

'SÜREÇ SINIRLI KATILIMLAR YÜRÜTÜLÜYOR'

 

Barış ve demokratik toplum sürenini sınırlı bir katılımla yürütüldüğünü dile getiren Alper, komisyonun kurulmasının da süreci toplumsallaştırma konusunda yetersiz kaldığını söyledi. Alper sözlerini şöyle sürdürdü: "Geçmiş dönemdeki süreçlerden farklı olarak zaten yoğun bir kitlesel katılımla idare edilmiyor. Biliyorsunuz daha önceden bir 'Akil İnsanlar Heyeti' vardı. Bu heyet Anadolu'nun her yerine gidip toplantılar yapıyordu. Şu an sadece Meclis'te komisyonun davet ettiği insanlar dinleniyor, bu da halkın sürece katılımını sınırlı kılıyor. Dolayısıyla bu ortamda zaten sanatçılara çok fazla bir söz hakkı da doğmuyor, çok fazla bir alan da açılmıyor diyebilirim."

 

'SİVİL TOPLUMUN ÖNÜ AÇILIR'

 

Sürece dair yasal düzenlemeler başlatılırsa ve pratikte bunların karşılığı görünürse kültürel üretim ve ilerlemenin kendiliğinden geleceğini söyleyen Alper, "Ama şu an bir güvensizlik ve kaygı hali var. Belirsizliğin olduğu bir ortamda sivil toplum ve benzeri örgütlenme pratiklerinin yerelde karşılık bulması için yasal düzenlemeler yapılmalı" diye ekledi. 

 

MA / Pelda Emektar